tirso de molina

Ο Tirso de Molina, ψευδώνυμο του Gabriel Tellez , ήταν Ισπανός θεατρικός συγγραφέας και ιερωμένος, ο σημαντικότερος συνεχιστής του έργου του Lope de Vega. Θεωρείται ως ένας από τους κορυφαίους δραματουργούς του ισπανικού Χρυσού Αιώνα (El Siglo de Oro).

Υπολειπόταν μόνο του Lope de Vega σε δημοτικότητα και παραγωγικότητα θεατρικών έργων.

Θεατρική παραγωγή

Από το σύνολο της θεατρικής παραγωγής του Tirso de Molina, έχει διασωθεί μόνον ένα τμήμα της. Έγραψε περίπου 400 θεατρικά έργα, από τα οποία ογδόντα σώζονται σήμερα, που εκδόθηκαν μέσα στη δεκαετία από το 1627 μέχρι το 1636.

Μεταξύ των έργων του με ιστορικό θέμα, το περισσότερο γνωστό είναι «Η φρόνηση στη γυναίκα» (La prudencia en la mujer, 1634), που συγκαταλέγεται στα σημαντικότερα ισπανικά ιστορικά δράματα, αλλά και τα δράματα “Ο βασιλιάς Δον Πέδρο στη Μαδρίτη” (El rey Don Pedro en Madrid) και “Τα σκούδα της Πορτογαλίας” (Las quinas de Portugal).

Έργα με θρησκευτικό χαρακτήρα του είδους “άουτος σακραμεντάλες” είναι το βιβλικό δράμα «Η εκδίκηση της Θάμαρ» (La venganza de Tamar, 1634), που εντυπωσιάζει με τη βιαιότητα και το ρεαλισμό των σκηνών του, όπως και το “άουτο” “Αγία Ιωάννα” (Santa Juana) και η δημοφιλής τραγωδία με τον τίτλο «Ο κατάδικος για απιστία» (El condenado pοr desconfiado, 1635).

Ο Tirso de Molina διέπρεψε στις κωμωδίες «θεάτρου χαρακτήρων», που ταυτίζονταν συμβολικά με τα ζητήματα τιμής, καλής φήμης και υπόληψης και κοινωνικής αλληλεγγύης, όπως «Ο ντροπαλός στο παλάτι» (El vergonzoso en palacio, 1611), όπου η προκλητική Μανταλένα καταφέρνει να την αγαπήσει ο ντροπαλός Μιρένο, και “Η θεοσεβούμενη Μάρθα” (Marta la piadosa), που επικαλείται τη θρησκευτική της πίστη για να αποφύγει έναν ανεπιθύμητο γάμο.

Έγραψε επίσης αξιόλογα και πολύ δημοφιλή έργα της κατηγορίας «μανδύας και ξίφος» (αγγλ. cloak-and-dagger plays), τα οποία αναφέρονται στα ήθη της εποχής του, με σπινθηροβόλο διάλογο και περιπλοκές στις σχέσεις των δύο φύλων, τα οποία χειρίστηκε με πολλή πρωτοτυπία. Στο έργο «Ο Δον Χιλ με τις πράσινες περικνημίδες» ( Don Gil de las calzas verdes, 1635) χειρίστηκε με ζωντάνια την περίπλοκη υπόθεση και τις ρεαλιστικά βίαιες σκηνές, όπως και στα έργα “Ο έρωτας γιατρός” (El amor medico) ή “Η χωριάτισσα της Βαλιέκας” (La villana de Vallecas).

Η φήμη όμως του Tirso de Molina, κυρίως έξω από την Ισπανία, συνδέθηκε με τη δημιουργία ενός από τους μεγαλύτερους μύθους της παγκόσμιας λογοτεχνίας. Το δράμα του με τον τίτλο «Ο Απατεώνας της Σεβίλης και ο πέτρινος συνδαιτυμόνας» (El Burlador de Sevilla y combidado de piedra), που πρωτοδημοσιεύθηκε το 1630, έφερε για πρώτη φορά στη σκηνή το θρύλο του Δον Xουάν Τενόριο, του διάσημου για τις ερωτικές του περιπέτειες ήρωα-απατεώνα, την προσωπικότητα του οποίου έπλασε ο Tirso de Molina με μοναδική πρωτοτυπία, γεγονός που προκαλεί ιδιαίτερη εντύπωση, δεδομένου ότι ήταν ιερωμένος της ρωμαιοκαθολικής εκκλησίας. To θεατρικό αυτό δράμα του Tirso de Molina ενέπνευσε στο χώρο της μουσικής τον “Ντον Τζοβάνι” του Μότσαρτ.

Κάποιες από τις κωμωδίες του, ο Tirso de Molina τις έγραψε σε συνεργασία με το συγγραφέα Juan Ruiz de Alarcόn. To ιδιοφυές όμως ταλέντο του προκάλεσε κατά καιρούς έντονες αντιδράσεις στην συντηρητική κοινωνία της Μαδρίτης και στους κόλπους της καθολικής εκκλησίας, έτσι ώστε κάποια από τα θεατρικά έργα του καταδικάστηκαν ως προσβλητικά και ανήθικα.

Πηγή: Βικιπαιδεία