οι εξεγερσεις της κεντρ.αμερικης (19ος αιωνας)
Κατά το τέλος του 1810 αναπτύχθηκε μεταξύ των λαών της Κεντρικής Αμερικής ένα αίσθημα για ανάγκη ελευθερίας και η στιγμή για το σπάσιμο των αλυσίδων της σκλαβιάς έφτασε τα ξημερώματα της 5 Νοεμβρίου 1811, όταν ο Σαλβαδοριανός ιερέας Χοσέ Ματίας Ντελγάδο ήχησε τις καμπάνες της Ιγλέσια Λα Μερσέντ στο Σαν Σαλβαδόρ, καλώντας για εξέγερση.
Μετά από πολλές εσωτερικές μάχες υπεγράφη στην Γουατεμάλα στις 15 Σεπτεμβρίου 1821 η Άκτα ντε Ιντεπεντένσια (Πράξη Ανεξαρτησίας) της Κεντρικής Αμερικής.
Στις 15 Σεπτεμβρίου 1821 το Ελ Σαλβαδόρ και οι υπόλοιπες κεντροαμερικανικές επαρχίες διακήρυξαν την ανεξαρτησία τους από την Ισπανία. Το 1823 έλαβαν μορφή από τα πέντε κεντραμερικανικά κράτη οι Ενωμένες Επαρχίες της Κεντρικής Αμερικής, υπό τον στρατηγό Μανουέλ Χοσέ Άρσε. Όταν η ομοσπονδία αυτή διαλύθηκε, το 1838, το Ελ Σαλβαδόρ έγινε ανεξάρτητη δημοκρατία. Η πρώιμη ιστορία του Ελ Σαλβαδόρ ως ανεξάρτητου κράτους σημαδεύτηκε από συχνές επαναστάσεις.
Από το 1872 ως το 1898 το Ελ Σαλβαδόρ ηγήθηκε προσπαθειών για την επανίδρυση μιας ίσθμιας ομοσπονδίας. Οι κυβερνήσεις του Ελ Σαλβαδόρ, της Ονδούρας και της Νικαράγουας σχημάτισαν την Μεγάλη Δημοκρατία της Κεντρικής Αμερικής μέσω του συμφώνου της Αμαπάλα το 1895.
Αν και η Γουατεμάλα και η Κόστα Ρίκα σκέφθηκαν να συμμετάσχουν στην Μεγάλη Δημοκρατία (η οποία μετονομάστηκε σε Ηνωμένες Πολιτείες της Κεντρικής Αμερικής όταν έλαβε ισχύ το σύνταγμά τους το 1898), καμία από τις δύο χώρες τελικά δεν συμμετείχε. Η ένωση αυτή, που είχε ως σχέδιο να εγκαθιδρύσει την πρωτεύουσά της στην Αμαπάλα στον Κόλπο του Φονσέκα, δεν επέζησε μετά την κατάληψη της εξουσίας στο Ελ Σαλβαδόρ το 1898.
πηγη βικιπεδια